عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها بحرانی است؟ [علائم
به گزارش هزار جزیره، پرکاری تیروئید از آن بیماری هایی ست که احتمال وقوع آن در دوران کودکی، حدود یک نفر از هر 5000 نفر است. با وجود احتمال کم آن، همچنان سایه آن بر سر بچه ها باقی ست و اگر رویکرد درستی اتخاذ نشود، می تواند یک پیش آمد ساده را به بحران تبدیل کند.

عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها، می تواند در تمامی ابعاد زندگی آن ها، چه تحصیلی و اجتماعی و چه سلامت آن ها، تاثیر بگذارد؛ اما نگران نباشید. در این بلاگ از خبرنگاران ، کوشش کردیم تا مهم ترین بخش ها و نکاتی را که باید از پرکاری تیروئید در بچه ها بدانید، برای شما بنویسیم. در این بلاگ با مواردی همانند عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها، نشانه های پرکاری تیروئید در بچه ها و بعلاوه راه های درمانی آن، آشنا خواهید شد.
پرکاری تیروئید در بچه ها چیست؟
تیروئید، غده ای پروانه ای شکل است که در ناحیه گردن، در جلوی نای و زیر حنجره واقع شده است. وجود هورمون های تیروئیدی جهت رشد و نمو ضروری ست و این هورمون ها باعث افزایش مقدار سوخت وساز در بیشتر بافت های بدن می شوند؛ از طرفی، بر کنترل ضربان قلب و دما هم اثر می گذارند.
پرکاری تیروئید در بچه ها زمانی رخ می دهد که غده تیروئید کودک بیش از احتیاج خود هورمون های تیروئیدی فراوری کند. پرکاری تیروئید در کوکان، سبب رشد غیر طبیعی نمی گردد؛ اما مقدار سوخت وساز را تا 60 درصد و حتی بیشتر، افزایش می دهد. با افزایش متابولیسم، عموما کودک دچار کاهش وزن می گردد و بعلاوه حالت هایی همانند خشم، اضطراب و عدم ثبات احساسات را نشان می دهند. شایع ترین شکل پرکاری تیروئید، بیماری گریوز بوده که یک بیماری خودایمنی است.
سرعت درمان، بسیار اهمیت دارد؛ زیرا از عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها خصوصا بچه ها زیر 3 سال، می توان به تاخیر رشد شناختی یا اختلال شناختی، توقف رشد زودهنگام و در پی آن، کوتاهی قد اشاره نمود. پرکاری تیروئید در نوزادان، می تواند زندگی آن ها را هم به خطر بیندازد؛ بنابراین، بسیار حائز اهمیت است که پرکاری تیروئید در بچه ها به سرعت شناسایی و با مراجعه به متخصص اطفال، نسبت به درمان آن اقدام گردد.
مهم ترین عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها
· مسائل قلبی
از عمده ترین عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها و بزرگسالان، می توان به مسائل قلبی زیر اشاره نمود:
- افزایش ضربان قلب
- آریتمی قلبی یا اختلال در ریتم قلب
- نارسایی احتقانی قلب
· بیماری استخوان شنماینده
اگر درمان پرکاری تیروئید در بچه ها به سرعت انجام نگردد، می تواند به بیماری استخوان شنماینده منجر گردد. در این بیماری، بافت استخوان ها، ضعیف و شنماینده می گردد (پوکی استخوان). مسائل نخاعی، تغییر شکل استخوان ها و بعلاوه نارسایی قلبی، از عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها و بزرگسالان است. استحکام استخوان ها، تا حدی به مقدار کلسیم و سایر مواد معدنی بستگی دارد. ترشح بیش از حد هورمون تیروئید در بدن، در ترکیب کلسیم در استخوان ها اختلال ایجاد می نماید.
· آسیب های چشمی
بیماری گریوز، یکی از شایع ترین عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها است. چشم افرادی که به این بیماری مبتلا شده اند، دچار مسائلی مانند برآمدگی، قرمزی، تورم، حساسیت به نور و تاری یا دوبینی می گردد. اگر این مسائل درمان نشوند و تشدید شوند، حتی می توانند بینایی فرد را به خطر بیندازند.
· پوست قرمز و متورم
در موارد نادر، افرادی که به بیماری گریوز مبتلا شدند، دچار درموپاتی گریوز می شوند. در این حالت اثر آن بر پوست افراد، خصوصا در ناحیه ساق پا، به حالت متورم، قرمز و پوست پرتقال مانند دیده می گردد.
· بحران تیروتوکسیک
از جدی ترین عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها و بزرگسالان، بحران تیروتوکسیک است که علائمی همانند تب بالا، بی قراری، لرزش بدن، نبض شدید و حتی هذیان را شامل می گردد. در چنین شرایطی، باید به سرعت اقدامات پزشکی مناسب صورت گیرد تا جان بیمار، به خطر نیوفتد.
علت پرکاری تیروئید در کوکان چیست؟
از اصلی ترین دلایل پرکاری تیروئید در بچه ها، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
· بیماری گریوز
عمومی ترین علت پرکاری تیروئید در بچه ها است. این یک اختلال خودایمنی است و زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن علاوه بر حمله به میکروب ها و عوامل بیماری زا، به غده تیروئید هم حمله می نماید. سیستم ایمنی با ترشح پادتن یا آنتی بادی، باعث افزایش ترشح هورمون تیروئید می گردد. در صورتی که این آنتی بادی ها به ماهیچه های پشت چشم هم حمله نمایند، موجب برآمدگی چشم می شوند.
· مصرف بیش از حد داروهای هورمون تیروئید
مصرف بیش از حد داروهای هورمون تیروئید می تواند موجب پرکاری تیروئید گردد. این مشکل خصوصا در بچه های ایجاد می گردد که به کم کاری تیروئید دچار هستند و جهت درمان، دارو های هورمون تیروئید مصرف می نمایند و با زیاده روی در مصرف آن، به پرکاری تیروئید دچار می شوند.
· مصرف بیش از حد ید در رژیم غذایی
مصرف بیش از حد ید در رژیم غذایی هم می تواند منجر به پرکاری تیروئید گردد. ید یک واحد سازنده مهم برای فراوری و ترشح هورمون تیروئید است و باید در رژیم غذایی روزانه ما قرار داشته باشد؛ اما نباید فراموش کرد که زیاده روی در هر امری، حتی اگر مفید و سازنده باشد، اثرات مخربی در پی دارد. مصرف بیش از مقدار ید، چه به وسیله رژیم غذایی و چه به وسیله مکمل ها، می تواند منجر به افزیش ترشح هورمون تیروئید و در نهایت بروز عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها گردد.
· گرهک های تیروئید
گرهک های تیروئید، توده هایی هستند که نشان دهنده یک نوع رشد غیر طبیعی در بافت است و گاهی اوقات این گره ها، هورمون تیروئید ترشح می نمایند. اگر کودکی، مشکوک به داشتن گرهک های تیروئیدی باشد، ابتدا با سونوگرافی، تشخیص اولیه تائید و ماهیت آن معین می گردد و سپس بر اساس نتایج، نوع اقدامات بعدی برای درمان معین خواهد شد.
· تیروئیدیت
تیروئیدیت شرایطی ست که در آن به علت التهاب غده تیروئید، هورمون های اضافی به خون ترشح می گردد. آسیب یا عفونت غده تیروئید می تواند منجر به تیرویئدیت گردد که معمولا پس از مدتی به صورت خود به خود، رفع خواهد شد.
· بیماری گریوز نوزادان
بیماری گریوز نوزادان اگرچه به ندرت اتفاق می افتد، اما شایع ترین شکل پرکاری تیروئید در نوزادان است. زمانی که مادری با سابقه بیماری گریوز، آنتی بادی هایی در خون داشته باشد که از جفت عبور کند، غده تیروئید نوزاد را تحریک می نماید و منجر به بیماری گریوز در نوزادان می گردد.
علائم پرکاری تیروئید در بچه ها چیست؟
هر بیماری و مسئله ای، یک سری علائمی دارد که تماشا آن ها می تواند به تشخیص بیماری یاری کند. در این بخش، نشانه های پرکاری تیروئید در بچه ها را نوشته ایم تا با مطالعه آن، شناخت بهتری از شرایط کودک خود یا اطرافیانتان داشته باشید و حتی بتوانید از عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها و آشنایانتان، جلوگیری کنید.
- کاهش وزن
- افزایش اشتها
- نامنظم شدن ضربان قلب یا افزایش آن
- افزایش فشار خون
- بزرگ شدن غده تیروئید در جلوی گردن (گواتر)
- لرزش بدن خصوصا دست ها
- تحمل پذیری کم در برابر افزایش دما
- تعریق
- اضطراب و تحریک پذیری
- بیش فعالی یا بی قراری
- مشکل در تمرکز
- مشکل خواب
- افزایش اجابت مزاج
- اسهال
- خستگی
- افزایش اشتها
- علائم بزرگ شدن تیروئید، مانند مشکل بلع در بچه ها یا در نوزادان و مشکل تنفسی
نشانه های پرکاری تیروئید در بچه ها، در شرایطی که به گریوز مبتلا باشند، ممکن است با قرمزی، درد، برآمدگی چشم، حساسیت به نور، خشکی و دوبینی هم همراه باشد.
راه های درمان پرکاری تیروئید در بچه ها
به طور کلی، سه راه درمان پرکاری تیروئید در بچه ها وجود دارد. هر کدام از این مسیر ها، با توجه به شرایط کودک و بیماری، به وسیله متخصص اطفال در نظر گرفته و برترین گزینه انتخاب می گردد. پرکاری تیروئید در بچه ها، اگر به موقع تشخیص داده گردد، به راحتی و با کم ترین اثرات جانبی رفع خواهد شد؛ پس جای نگرانی نیست و تنها دستور های پزشک را دنبال کنید تا روند درمان، به درستی طی گردد.
درمان پرکاری تیروئید در بچه ها با دارو
دارو هایی مانند متیمازول، برای کاهش سطح هورمون تیروئید یا بتابلوکر، برای کاهش علائم پرکاری تیروئید در بچه ها تجویز می گردد. این داروها تا زمانی مصرف می شوند که سطح تیروئید به محدوده طبیعی نزدیک گردد. حدود این بازه زمانی، حداقل دو سال است و پس از این مدت، اگر نشانه های پرکاری تیروئید در بچه ها وجود نداشت، روند درمان سرانجام می یابد.
گمان نکنید که با تکمیل دوره درمان، دیگر اثری از آن و عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها پیدا نخواهد شد. بر اساس آمار، پرکاری تیروئید در 75 درصد بچه های که درمان را به سرانجام رسانده اند، عود می نماید؛ بنابراین ضروری است که به این سخن از مولانا توجه کنید: لیک شرطی کن تو با خود تا که شرطی نشکنی/ ور نه علت باقی و درمانت محو و زایلست!
بسیار مهم است که بچه ها، پس از تکمیل دوره درمان خود، تحت نظر پزشک باشند. به این ترتیب، والدین و پزشک از بازگشت نشانه های پرکاری تیروئید در بچه ها، به سرعت آگاه می شوند و از ابتلا به عوارض آن جلوگیری می نمایند. دارو های ضد تیروئید، مانند تمامی دارو ها، ممکن است عوارضی هم داشته باشند. بعضی از عوارض احتمالی این دارو ها شامل درد مفاصل و عضلات، مسائل کبدی و کاهش تعداد گلبول های سفید خون است. در صورت بروز هرگونه مشکل، باید علائم به وسیله پزشک آنالیز گردد.
درمان پرکاری تیروئید در بچه ها با ید رادیو اکتیو
درمان با ید رادیو اکتیو، راهی دائمی برای درمان پرکاری تیروئید در بچه ها است. برای این درمان، کودک شما ید رادیو اکتیو را می بلعد. نگران اثرات جانبی آن نباشید. ید رادیو اکتیو به هیچ بافت دیگری در بدن کودک شما آسیب نمی رساند. این ید به وسیله غده تیروئید جذب می گردد و همین امر، غده تیروئید را به مرور زمان کوچک تر می نماید. ممکن است در روند درمان، برای جایگزینی بعضی هورمون های تیروئیدی و جلوگیری از علایم کم کاری تیروئید در بچه ها، احتیاج به مصرف دارو باشد.
کم کاری تیروئید زمانی اتفاق می افتد که سطح تیروئید خیلی پایین باشد؛ اما کنترل آن به مراتب آسان تر و امن تر از عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها است. برای خانواده هایی که در پی درمان دائمی پرکاری تیروئید هستند، درمان با ید رادیو اکتیو اولویت توصیه پزشکان است. گاهی اوقات ضروری است درمان را بیش از یک بار انجام دهید؛ اما در نظر داشته باشید که این کار می تواند مسائل چشمی را در بیمارانی که به گریوز مبتلا هستند، بیشتر کند. پس حتما با پزشک خود به طور دقیق صحبت کنید.
درمان پرکاری تیروئید در بچه ها با جراحی
جراحی یک راه دائمی دیگر برای درمان عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها است. در این روش، براساس شرایط کودک، بخشی یا تمام غده تیروئید کودک برداشته می گردد. این عمل جراحی را تیروئیدکتومی می نامند. پس از جراحی، براساس آن مقدار که از غده تیروئید برداشته شده، ممکن است که کودک شما احتیاج به مصرف دارو برای جایگزینی هورمون های تیروئید داشته باشد.
چه کسانی به پرکاری تیروئید مبتلا می شوند؟
پرکاری تیروئید در نوجوانان بیشتر از بچه ها و بعلاوه در زنان شایع تر از مردان است. بعضی از عواملی که احتمال ابتلا به این بیماری و در پی آن، عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها را افزایش می دهد، عبارت اند از:
- سابقه شخصی یا خانوادگی بیماری تیروئید یا گرهک های تیروئید (ندول تیروئید)
- سابقه شخصی یا خانوادگی بیماری های خودایمنی
- ضربه به غده تیروئید
- برای نوزادان: داشتن مادری با سابقه بیماری گریوز
جان کلام این که…
همان طور که در ابتدای بلاگ نوشتیم، پرکاری تیروئید در بچه ها، چندان شایع نیست؛ اما غیرممکن هم نیست. برای آن که تا حد امکان احتمال ناچیز آن را کم کنید و عوارض پرکاری تیروئید در بچه ها، فرزند نازنینتان را دچار مشکل نکند، به را ه های پیشگیری توجه داشته باشید.
سابقه بیماری پدر، مادر و خانواده را آنالیز کنید. از آزمایش های لازم پیش از تولد و پس از آن، غافل نشوید. حواستان به شرایط جسمانی کودکتان باشد. به کوچک ترین علائم توجه کنید تا مدت زمان تشخیص را کاهش دهید. به رژیم غذایی او توجه کنید و از مصرف خودسرانه مکمل های دارویی و رژیمی بپرهیزید. در نظر داشته باشید که بی قراری یا کم تمرکزی کودکتان، می تواند به عواملی همانند کم خونی یا پرکاری تیروئید مرتبط باشد؛ پس حتما با یک متخصص مشورت کنید.
سلامت شما و بچه ها باارزش این سرزمین، برای تیم خبرنگاران ، همواره در اولویت است؛ برای همین، کوشش می کنیم تا هر محتوایی را که برای بهبود شرایط شما ضروری است، تهیه و منتشر کنیم. اگر سوالی دارید یا در پی مطالب خاصی هستید، حتما برای ما بنویسید.
منبع: اسنپ مارکت